Türkiye’deki en büyük Türk-İslam mezarlıklarından biri olan ve 1335’te yapılan Halime Hatun Kümbeti’nin de bulunduğu alanda, Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle 2022’de başlatılan kazı ve restorasyon çalışması devam ediyor.
Van Müzesi başkanlığında, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ercan Çalış’ın bilimsel danışmanlığında yapılan kazılarda, alanında uzman 25 kişilik ekip görev yapıyor.
100 MEZAR TAŞI RESTORE EDİLDİ
Boyları 2,5 metreye ulaşan, üzerlerindeki yazı ve geleneksel motiflerle dikkat çeken 750’ye yakın mezar taşının olduğu 50 dönümlük alanda yürütülen çalışmada, tahrip olan 100 mezar taşı restore edildi. Şahideli (baş ve ayak kısmında üzerinde yazı ve süslemelerin yer aldığı dikili taşın bulunduğu mezar) ve şahidesiz 45 mezar gün yüzüne çıkarıldı.
“TOPRAKTAN ADETA TARİH FIŞKIRIYOR”
Doç. Dr. Ercan Çalış, ikinci büyük Türk-İslam mezarlığı niteliği taşıyan tarihi Selçuklu Mezarlığı’nda 2022’de başlatılan çalışmanın bu yıl da devam ettiğini söyledi.
Alanda hem mezar taşlarının restore edildiğini hem de kitabe ve süslemelerin akademisyenlerce çözümlendiğini ifade eden Çalış, şu ifadeleri kullandı:
“Çalışmamız Van Valisi Ozan Balcı’nın girişimleriyle, Kültür ve Turizm Bakanlığının ‘Geleceğe Miras Projesi’ne dahil edildi. Şu ana kadar 100 mezar taşını ayağa kaldırdık. Blokaj çalışmaları yapıldı. Kırılan, eğrilen, düşen taşlar restore edildi. Diğer önemli bir husus da pafta numaraları bulunmayan 45 mezarı gün yüzüne çıkardık. Bunlar toprak altındaydı. Topraktan adeta tarih fışkırıyor. Selçuklulardan bu zamana toprak altında gömülü halde kalan taşlar, uzman ekiplerimizce çıkarıldı. Kitabe ve süslemeleri akademisyenlerimizce çözümlendi.”
“HALİME HATUN’UN KARDEŞİNİN MEZARINI DA BULDUK”
Çalışmalar esnasında önemli bulguların da elde edildiğini anlatan Çalış, şunları söyledi:
“Yürüttüğümüz çalışmada Halime Hatun’un kardeşinin mezarını da bulduk. Bu önemli bir bulgudur. Bir şahidenin üzerindeki kitabeyi çözümledikten sonra mezarın Saltuklu Meliki İzzettin Saltuk’un oğluna, yani Halime Hatun’un kardeşine ait olduğunu tespit ettik. Çalışmalarımızı Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Van Valimiz Ozan Balcı’nın destekleriyle sürdürüyoruz. Kitabelerin çözümlenmesiyle daha çok bilgiye ulaşıyoruz. Mezar taşları Anadolu’nun bir Müslüman Türk yurdu olduğunu belgelemesi noktasında önem arz ediyor. Sayın Valimiz başta olmak üzere destek olan herkese teşekkür ederim.”
