Nas ekonomisiyle kamu oyununu en çok meşgul eden konuların başında gıda fiyatlarına yapılan zamlar geliyordu.
Faizlerin çıkartılacağına indirilmesiyle başlayan enflasyon furyası marketlerdeki etiketlere anında etki etmişti. Bilimsel ekonomide yeri olmayan “Faiz neden, enflasyon sonuç” söylemiyle patlayan enflasyon, zincir marketlerin neredeyse her gün aşırı etiket değiştirmesine neden olmuştu.
Yaklaşım 2 yıl sonra, enflasyonla mücadelede birçok fırsat kaçırılmış olsa da normal ekonomi politikalarına dönülmesiyle etiketlerde hafif durgunluk yaşanmaya başladı.
Zincir marketlerin raflarında etiket değiştirme mesaisi biter gibi oldu.
Elbette bunda Ticaret Bakanlığı denetimlerini artırarak, fahiş fiyat artış yapanlara ceza üstüne ceza kesmesi de etkendi.
GERÇEK EKONOMİSTLERİN UYARILARI DİKKATE ALINMADI
Enflasyonla mücadele geç kalınmış ve yetersiz önlemler alınmış olsa da eylül ayı itibariyle marketler yeniden harekete geçti. Raflardaki birçok ürün grubuna zam üstüne zam yapılmaya başladı.
Asgari ücrete zam gelmeden birçok ürüne şimdiden zam gelmesi de tepki yarattı. Zincir marketler bazı temel ürünlerin etiketlerini şimdiden değiştirdi.
Ayçiçeği ve zeytinyağı, peynir, süt ve süt ürünleri, çay ve şeker, tuvalet kâğıdı ve peçeteler, ev temizlik ürünlerinin en fazla etiketi değişen ürün grupları olduğu dikkatlerden kaçmadı.
MALİYET DİYE BAHANE UYDURUYORLAR
Türkiye’den Kaan Zenginli’nin haberine göre, Türkiye ekonomisinde düzelme devam ederken akaryakıt, döviz ve asgari ücrette uzun zamandır değişiklik görülmese de marketlerin zam furyasına başlaması toplumda tepki topladığı kaydedildi.
Gazete haberinde, “Sosyal medya kullanıcıları fotoğraflarla gelen zamları hep ifşa ettiler. Yaptığımız araştırmalarda da marketlerde zam mesainin başladığını gördük. Özellikle temel gıda ürünlerindeki zamlar dikkat çekti. Ayçiçeği ve zeytinyağı, peynir, süt ve süt ürünleri, çay ve şeker, tuvalet kâğıdı ve peçeteler, ev temizlik ürünlerinin en fazla etiketi değişen ürün grupları olduğu görüldü.
Konuyla ilgili bilgi aldığımız market çalışanları da etiketlerin değiştirilmeye başladığını doğruladı. Öte yandan marketler arasındaki fiyat farklılıkları da artmaya başladı. Aynı bölge hatta caddedeki iki ayrı markette aynı ürünün fiyatında 51 lira fark olduğu görüldü.” denilerek etiket işinin nerelere kadar vardığı ve konunu ciddiyeti kaydedildi.
“BİZİM DE GİDERLERİMİZ ARTIYOR”
Haberde ayrıca, bir zincir mağazanın bölge müdürü zamlarla ilgili şu açıklamayı yaptığı yazıldı:
“Üretim ve girdi maliyetlerindeki artış, depolama ve enerji giderleri raflara zam olarak yansıyor. Bu çok doğal… Ayrıca lojistik giderleri de önemli bir zam sebebi. Geçen yıla göre ciddi değişimler yok. Ancak belli gruplarda fiyatlar artıyor. Bunu yalnızca market kârı olarak görmemek gerek. Toptancı ve üreticiden gelen ürünler de zamlanıyor. Bu zamlar fırsatçılık değil, işletmelerin ayakta kalabilmesi için gerekli adımlar. Ayrıca iş yeri kiralarında da yüzde 60’ı geçen zamlar yapıldı. Unların tamamı gider olarak ürün fiyatlarına yansıyor”
BAKANLIK DENETİMLERİ YAPIYOR AMA
Ticaret Bakanlığı, fiyat istikrarının sağlanması ve vatandaşın mağdur edilmemesi için birçok sektörde haksız fiyat artışlarıyla mücadeleye devam ediyor. Ticaret Bakanlığı, 15 Eylül itibarıyla fahiş fiyat denetimleri ve sektör bazlı denetimler kapsamında 1.274 gerçek ve tüzel kişiye toplamda 327 milyon 376 bin 495 TL idari para cezası kestiğini duyurmuştu. Bakanlık ayrıca denetimlerin devam ettiğini ve piyasada fırsatçılık yapanlara gerekli müdahalenin yapıldığını açıklamıştı. Ayrıca stokçuluk ve fırsatçılık yapan şirketlere bir yıl içinde üç kere yakalanmaları durumunda kapatma cezası uygulanacağını ifade etmişti.
