Geçtiğimiz günlerde basında Geri Gönderme Merkezlerine ilişkin işkence iddiaları yer aldı.
Kadın mültecilere “soğuk oda” ve “sessiz oda” uygulamalarının bulunduğuna ilişkin haberler gündem yaratmıştı.
İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı sosyal medya hesabı üzerinden bazı yayın organları ve soyyal medya hesaparından geri gönderme merkezlerine ilişkin iddialar üzerine yazılı bir açıklama yaptı.
Dolaşıma sokulan iddiaların bir iftira olduğunu belirten başkanlığın açıklaması şu şekilde:
“Bazı basın yayın organları ile sosyal medya platformları üzerinden dolaşıma sokulan geri gönderme merkezleri ile ilgili iftira niteliğindeki dezenformasyon içerikli iddialara ilişkin açıklama yapma ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Daha önce de birçok defa ifade ettiğimiz gibi geri gönderme merkezlerinin tamamı Başkanlığımızca “kötü muameleye sıfır tolerans” prensibi ile işletilmektedir.
Çatalca Geri Gönderme Merkezi dahil tüm geri gönderme merkezlerinde, idari gözetim altında olanların (özel hayatın mahremiyeti gereği kaldıkları odalar dışında) bulunabilecekleri tüm alanlar kör nokta kalmayacak şekilde 24 saat kamera ile takip edilmektedir. Ortaya atılan iddialar ile ilgili vakalar dikkatle incelenmekte; herhangi bir şüphe görülmesi durumunda adli ve idari yönden etkin soruşturma yürütülmekte; herhangi bir hata, kusur veya ihmalin tespiti durumunda kanunun öngördüğü müeyyideler uygulanmaktadır. Hiçbir iddia göz ardı edilmemektedir. İlgili mevzuat gereği geri gönderme merkezinde çalışan personele, kötü muamele yasağı yazılı ve sözlü olarak tebliğ edilmekte, temel insan hakları başta olmak üzere çeşitli eğitimler verilmektedir.
Ayrıca geri gönderme merkezleri, taraf olduğumuz uluslararası sözleşmeler ve iç hukukumuzda yer alan kurumlar tarafından haberli ve habersiz olarak sürekli denetlenmekte ve ziyaret edilmektedir. Bu kapsamda 2024 yılında 631 denetim ve 134 ziyaret gerçekleştirilmiştir. Tüm geri gönderme merkezlerinde barınanlara; yemek, temizlik, havalandırma, sağlık hizmetlerine erişim, avukata ve adli yardıma erişim, ailesi ile görüşme, dış dünya ile iletişim, psikososyal destek hizmetleri, tercümanlık, ibadet odaları, dilek-şikayet mekanizması vb. hizmetler kesintisiz olarak sunulmaktadır.
Geri gönderme merkezlerinde idari gözetim altında bulunan yabancılar, görüşmelerini, avukat-müvekkil mahremiyet kurallarına uygun olarak görüşme odasında gerçekleştirmektedir. Hukuki yardıma erişimde sistemin eksiksiz çalışmasına engel teşkil eden herhangi bir durum bulunmamaktadır. Geri gönderme merkezlerindeki tüm faaliyetler gibi idari gözetim altında bulunan yabancıların avukatlarıyla görüşme sayıları da kayıt altında tutulmaktadır. Buna göre, 2024 yılında geri gönderme merkezlerine 27 bin 390 avukat gelmiş ve toplamda 239 bin 664 görüşme yapılmıştır.
Geri gönderme merkezlerinin kapasiteleri ve sağlanan hizmetlere ilişkin şartlar, Avrupa İşkencenin ve İnsanlık Dışı veya Onur Kırıcı Ceza ve Muamelenin Önlenmesi Komitesi’nin (CPT) belirlediği standartlar çerçevesinde oluşturulmuştur. Geri gönderme merkezleri arasında yapılan sevkler kapasite yönetimi kapsamında yapılmakta olup söz konusu sevklerin başka bir amacı bulunmamaktadır. Geri gönderme merkezlerinin sayısı ve kapasitesinin artırılması çalışmaları yapılmış olup son bir yılda dört yeni geri gönderme merkezinin daha açılmasıyla toplam sayı 32’ye çıkarılmıştır. Yabancılar hakkındaki tüm iş ve işlemler, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’na uygun olarak yapılmaktadır. Hiçbir yabancı hukuka aykırı bir şekilde geri gönderme merkezlerinde tutulmamaktadır.
Geri gönderme merkezleri ile ilgili mesnetsiz yakıştırmalar yapılması kabul edilemez. Gerçekle hiçbir ilgisi olmayan bu haksız ithamlar, ülkemizin hukuk, insan hakları ve medeniyet değerlerimizi temel alan göç yönetimi faaliyetlerine gölge düşürmeyi amaçlamaktadır. Hiçbir kanıta dayanmayan provokatif ve tek taraflı iddialar üzerinden devlet kurumlarını karalamayı ve algı oluşturmayı amaçlayan, kamuoyunu yanıltıcı bilgileri alenen yayan kişiler hakkında suç duyurusunda bulunulmuştur. “
