Kütahya‘nın Çavdarhisar ilçesindeki arkeolojik kazıda, Aizanoi Antik Kenti’ne girişi sağlayan anıtsal kapı yapısı ile 2 bin yıl öncesine ait pişmiş topraktan yapılmış tiyatro maskı bulunduğu ortaya çıktı.
DPÜ Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Gökhan Coşkun “Çalışmalarımız esnasında hiç beklemediğimiz başka bir yapı kalıntısıyla da karşılaştık” diyerek bulunanların özelliklerinden bahsetti.
UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne 2012 yılında giren Anadolu’daki en iyi korunmuş Zeus Tapınağı‘na ev sahipliği yapan antik kentteki kazı çalışması sürerken Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile Kütahya Valiliğinin desteğiyle, agora (çarşı) ve stadyum yapıları üzerinde çalışıldığı aktarıldı.
“TAMAMEN ORTAYA ÇIKARMAYI HEDEFLİYORUZ”
Stadyumun doğu tribünündeki alanda sürdüğünü ifade eden Coşkun, “Yine aynı bölgede bir depremde çökmüş olan oturma basamaklarını gün yüzüne çıkaracağız. Ayrıca önceki yıllarda burada tasnif edilmiş blok taşların farklı bir alana taşınması işlemine başladık. Önümüzdeki yıllarda da bu alanlarda kazılar yaparak stadyumun tribününü tamamen ortaya çıkarmayı hedefliyoruz.” ifadelerini kullandı.
Coşkun ayrıca Zeus Tapınağının statiğinin bozulmaması için bodrum katına yağmur sularının sızmasını engellemek için onarım çalışmaları gerçekleştirdiklerini belirterek bölgedeki bulunanları şöyle tanımladı:
Agoranın batı portikosunun (revak) güney kanadında yaptığımız çalışmalarla buradaki kazı çalışmalarını tamamladık. Burada agoranın çok iyi korunmuş vaziyette mermer döşemeli avlusu ve sütun kalıntılarının yanı sıra avludan portikoya çıkan mermer basamaklar ve portikonun da kısmen korunmuş olan mermer döşemesini gün yüzüne çıkarmış durumdayız. Bu alan şimdiden ziyaretçilerin ilgisini çekmeye başladı.
“HİÇ BEKLEMEDİĞİMİZ BİR YAPIYLA KARŞILAŞTIK”
Coşkun, söz konusu yapının cephesinin mimarisinin, arkeoloji literatüründe “aedikula” olarak nitelendirilen, genellikle tiyatro sahneleri, anıtsal çeşmeler, kütüphaneler ve anıtsal kapılar gibi kamu binalarında kullanılan özellikte olduğunu ifade etti.
Coşkun, “Bunlar tabii düşmüş, çökmüş vaziyetteydi. Çoğunun üzerinde bitkisel bezemeler vardı ve işçiliği çok iyiydi. Yapının kazısı sonucunda 4 podyumunu (kaide) gün yüzüne çıkardık. Mimarisini çözdüğümüz yapının arkasındaki tescilli köy evinden dolayı merkezini kazamadığımız için işlevini tam anlayabilmiş değiliz.” dedi.
Coşkun, bu yapının, dönemin ticaretinin yoğun yapıldığı agora alanına giriş kapısı olduğu ihtimali üzerinde durduklarının altını çizdi.
“DÜNYADA EŞİ BENZERİ YOK”
Diğer buluntulara da değinen Coşkun, “şi benzeri olmayan yapı”yı şu sözlerle anlattı:
“Podyumların birinin içindeki dolgu toprakta çeşitli sikkeler, fil dişi bir figürün parçası ve beklemediğimiz şekilde iyi korunmuş pişmiş topraktan bir tiyatro maskı bulundu. Bu tiyatro maskı, Aizanoi’nun Dionysos kültüne dair yeni veriler, katkılar sunuyor. Biz burada bu kültün çok baskın bir kült olduğunu biliyoruz. Nitekim, dünyada eşi benzeri olmayan stadyum ve tiyatro yapımız olması da bunun göstergesi.”
