Türkiye’de son yıllarda enflasyon oranlarının hızla yükselmesi, gıda fiyatlarında ciddi artışlara neden oldu. Özellikle süt ve süt ürünlerinden biri olan tereyağının fiyatları, son yılların en yüksek seviyesine çıktı. Tereyağının yüksek fiyatı, geleneksel mutfakların vazgeçilmezi olan bu ürünü tüketen vatandaşları zor durumda bırakırken, market raflarında bir değişiklik de dikkat çekiyor: tam yağlı tereyağının yerini, daha uygun fiyatlı yarım yağlı tereyağı almış durumda.
FİYATLAR VATANDAŞIN CEBİNİ YAKIYOR
Türkiye İstatistik Kurumu‘nun (TÜİK) verilerine göre, son bir yıl içinde tereyağı fiyatlarında yaklaşık %40’lık bir artış yaşandı. 2023’ün başında 1 kilogram tam yağlı tereyağının fiyatı 120 TL civarındayken, bu rakam 2024’ün sonlarına doğru 170 TL’yi bulmuş durumda. Özellikle dar ve sabit gelirli vatandaşlar, mutfak alışverişlerinde tasarruf yapabilmek için alternatif ürünlere yönelmek zorunda kaldılar.
Tereyağının fiyatındaki bu yükseliş, mutfak alışkanlıklarında da değişimlere yol açtı. Bazı marketlerde, geleneksel tam yağlı tereyağının satışında düşüş yaşanırken, yarım yağlı tereyağının raflardaki yerini hızla artırdığı gözlemleniyor. Yarım yağlı tereyağının fiyatı, tam yağlı tereyağına göre %20-30 daha düşük. Ancak, bu fiyat farkı vatandaşlar için önemli bir avantaj haline gelmiş durumda.
YARIM YAĞLI TEREYAĞI NEDİR?
Yarım yağlı tereyağı, tam yağlı tereyağına göre daha düşük yağ oranına sahip bir ürün türüdür. Genellikle diyet tercihleri, fiyat avantajı ya da üretim maliyetlerini düşürme gibi nedenlerle üretilir. Yarım yağlı tereyağının kalan kısmı şu içeriklerden oluşabilir:
Su: Tereyağındaki yağ miktarı azaltıldığında, genellikle bu açık su ile doldurulur. Böylece ürün daha az yoğun yağ içerir.
Süt Katıları: Tereyağı üretiminde kullanılan süt veya krema katılarının artırılması da bir seçenek olabilir. Bu, ürüne kıvam ve lezzet ekler.
Katkı Maddeleri: Tereyağının kıvamını ve raf ömrünü koruyabilmek için emülgatörler, stabilizatörler veya tuz gibi katkılar eklenebilir.
Bitkisel Yağlar: Bazı yarım yağlı tereyağı türlerinde tereyağı yağı yerine, kısmen bitkisel yağlar kullanılabilir. Bu, maliyeti düşürmenin bir yoludur.
Tam yağlı tereyağı yüzde 80 ve üzeri yağ içerirken, yarım yağlı tereyağı genellikle yüzde 40-60 yağ oranına sahiptir. Ürün etiketleri, içeriği detaylı şekilde açıklar; bu nedenle hangi bileşenlerin kullanıldığını kontrol etmek faydalıdır.
Yarım yağlı tereyağı daha az kalori ve yağ içerdiği için bazı tüketiciler tarafından tercih edilebilir. Ancak tam yağlı tereyağının verdiği kıvam ve lezzet, bu tür ürünlerde genellikle eksik olur.
