İkinci kez ancak bu sefer hayli deneyimli olarak Beyaz Saray’a geri dönen Donald Trump’ın hem ülkesinde hem de dünya politikasında ne gibi değişikliklere yol açacağı bilinmezken, sadece ABD’li kadınlar Trump döneminde nelerle karşılaşabileceklerinden haberdarlar. Kamala Harris’e destek veren ABD’li kadınlar, tahmin edilebileceği gibi ciddi bir hayal kırıklığı yaşıyor.
Bu hayal kırıklığından olsa gerek “Trump sağcılığı”na karşı da bildiğimiz anlamda mücadele vermek yerine kadınları erkeklerle çıkmayı, evlenmeyi ya da seks yapmayı reddetmeye çağıran Güney Kore kökenli 4B akımına yöneliyor. Sosyal medyada bu konuda çok sayıda paylaşım görebilirsiniz.
4B akımının dört temel reddi şunlar: heteroseksüel evlilik (Korece’de bihon), çocuk sahibi olmak (bichulsan), erkeklerle çıkmak (biyeonae), erkeklerle cinsel ilişkiye girmek (bisekseu). Yani erkekleri tamamen kadınların yaşamından çıkarmak amaçlanıyor. Bunu bazı feminist hareketlerde de görmüştük ama pek gerçekçi olmadığından sönüp gitmişti. Şimdi yeniden benzerinin ortaya çıkması ilginç. Denenmişi deneyecek oluyorlar aslında.
TikTok’da akımı savunan kadınlardan biri “kadınlar, erkeklerle çıkmayı bırakın. Erkeklerle seks yapmayı bırakın. Erkeklerle konuşmayı bırakın. Kocalarınızı boşayın, erkek arkadaşlarınızı terk edin, onları terk edin! Onlar sizi umursamıyor” diyor. Durumun “papaza kızıp pilav yememek” benzeri bir görüntü arzetiği ortada.
Akıma ilgi gerçekten büyüyor. Salı günkü seçim gecesinden bu yana, Amerika Birleşik Devletleri’nde Google’da “4B hareketi” için yapılan aramalar yüzde 4 bin oranında artarak son 72 saat içinde en çok trend olan konulardan biri haline geldi. En yüksek ilgiyi gösteren beş eyaletin yani Washington, D.C., Colorado, Vermont, Minnesota ile Maine’in Demokratların kalesi olması, Kamala Harris’in kaybıyla hayal kırıklığına uğrayan kadınların bu yükselişi yönlendirdiğini gösteriyor.
Hatırlayalım. Harris ile destekçilerinin çoğu için kadın hakları bu seçimin en önemli vaadiydi. Ancak, kadın düşmanı söylemlerine, Yüksek Mahkeme’nin Haziran 2022’de federal kürtaj hakkını iptal eden kararından sorumlu olmasına rağmen kadınlar Trump’a oy yağdırdı. Çıkış anketlerine göre kadınlar sağa kaydı yani. Harris, Biden’ın 2020’deki 15 puanlık farkına kıyasla kadın oylarını sadece sekiz puan kazandı.
Trump, eyaletlerin kürtaj haklarını yasalaştırmasına destek verdiğini söylemişti defalarca. Ama kadınlar kürtajın federal düzeyde yasaklanmasından ya da en azından daha önce önerdiği gibi ülke çapında kürtajı 15 hafta ile sınırlayan bir yasanın çıkmasından korkuyor. Bu ya da benzeri gerekçelerle hızla 4B akımına yöneliyorlar.
Yine TikTok’da rabbitsandtea adlı hesaptan bir kadın seçimin ertesi günü “Dün gece Cumhuriyetçi erkek arkadaşımdan ayrıldım. Bu sabah resmen 4B hareketine katılıp Amerikalı bir kadın olarak üzerime düşeni yapıyorum” paylaşımı yaptı. Hızla viralleşen paylaşımın 9,4 milyondan fazla izlendiği belirtiliyor.
4B akımı ya da hareketi, bir zamanlar dünyayı kasıp kavuran MeToo gibi küresel feminist hareketlerden esinlenmiş meğer. Güney Kore’de 2019 yılında ülkenin kökleşmiş toplumsal cinsiyet eşitsizliklerine, kadın düşmanı kültürüne karşı protestoların ortasında başlamış. Yükseldiği dönem ise muhafazakar başkan adayı Yoon Suk-Yeol’un ülkede yapısal cinsiyetçiliğin var olmadığını iddia ederek Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Aile Bakanlığı’nın kaldırılması için kampanya yürüttüğü 2021 başkanlık seçimleriydi. Bilindiği gibi Güney Kore 2023 verilerine göre OECD ülkeleri arasında en büyük cinsiyete dayalı ücret farklarından birine, üreme çağındaki kadınların ortalama bir çocuktan daha az çocuk sahibi olmasıyla dünyanın en düşük doğum oranına sahip. Ayrıca Güney Kore’de kadınların erkeksiz yaşamaları bir yaşam biçimi. Yani dileyen rahatlıkla bunu uygulayabilir.
Demek ki Güney Kore’de bu kadar radikal olmasının mantıklı nedenleri var 4B akımının. Kadınların, çocukların haklarından yoksun olduğu bir ülkede çocuk dünyaya getirmemek anlaşılabilir. Ama ABD’de Trump kazandı diye “erkek arkadaşlarınızdan ayrılın, kocalarınızı boşayın” demenin bir anlamı var mı emin değilim.
Doğu Asya’daki kadın hareketleri konusunda uzman olan ABD’li Profesör Katharine Moon, The New York Times’a verdiği demeçte “Trump’ın iktidara gelmesiyle birlikte kadınların içinde bulunduğu tehlikeli duruma dikkat çekmek için geçici bir araç” diyor 4B akımı için.
Duruma bakılırsa öyle galiba.
